Van een klein familiebedrijf tot ruim 1600 medewerkers in maar liefst 24 vestigingen: het verhaal van Breman Installatiegroep lijkt soms wel een sprookje. Een sprookje dat al bijna honderd jaar duurt, want Breman bestaat al sinds 1925. Om nog eens een eeuw door te kunnen is het bedrijf erg bewust bezig met de toekomst. ‘Iedereen energiepositief’ is daarbij het doel. Minstens zo bijzonder is de interne structuur van het bedrijf. Over medemenselijk gesproken!
Prof. Dr. Harry Hummels van de Universiteit Maastricht, grondlegger van Medemenselijk Ondernemen, heeft diverse praktijkvoorbeelden geïllustreerd. Deze voorbeelden vormen de basis voor een reeks artikelen op de website van Medemenselijk Ondernemen. In deze aflevering vertellen we het verhaal van Breman: Een diep democratisch bedrijf.
De energietransitie is aan de dagelijkse orde bij Breman. Het bedrijf richt zich daarbij op de hele levenscyclus van (klimaat)installaties. Die cyclus begint bij advies, ontwerp, engineering, realisatie, service en onderhoud en loopt door tot het vervangen, reviseren, renoveren en circuleren ervan.
Rentmeesterschap
Dat je de toekomst niet voor lief moet nemen, weten ze bij Breman als geen ander. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw zag ondernemer en zoon-van-de-oprichter Reind Breman veel familiebedrijven over de kop gaan bij de overdracht naar een volgende generatie. Dat, zo bedacht hij, wilde hij absoluut niet voor Breman. Daarom zocht hij naar een manier om als familie op een goede manier invulling te geven aan rentmeesterschap, op de korte en de lange termijn.
Bremanisme: 50/50
Breman was van mening dat die goede manier bestaat uit een evenwichtige balans tussen aandeelhouders en medewerkers. Daarom introduceerde hij begin jaren zeventig het Breman Systeem. Hierbij hebben medewerkers exact evenveel zeggenschap als aandeelhouders in het bedrijf: een 50/50-verdeling dus. Bij belangrijke besluiten voor het bedrijf worden stemrondes gehouden bij alle 24 de vestigingen van Breman. Zowel bij de medewerkers als de aandeelhouders moet een meerderheid gevonden worden om een besluit te kunnen nemen.
Eerlijk zullen we alles delen
Dit eerlijke model wordt ook toegepast als het om de bedrijfswinst gaat: die wordt 50/50 verdeeld onder medewerkers en aandeelhouders. Het bedrijf is namelijk van mening dat winst gerealiseerd wordt door een samenspel van kapitaal en arbeid. Ze hebben elkaar nodig, kortom.
En de familie zelf? Hun kapitaal is geneutraliseerd. Het winstdeel voor de familie wordt ieder jaar terug in het bedrijf gestopt en kan er niet uitgehaald worden. De familie krijgt voor het steeds groter wordende kapitaal in het bedrijf een rentevergoeding in de vorm van dividend.
Kernwaarden Breman
Anno 2024, bijna honderd jaar na de oprichting van Breman, zitten de kernwaarden van de organisatie dus dieper in het bedrijf verankerd dan ooit. Die kernwaarden zijn dienend leiderschap, rentmeesterschap, loyaal ondernemerschap en gedeelde verantwoordelijkheid door medezeggenschap. Juist doordat medewerkers medezeggenschap hebben, voelen ze zich betrokkken bij en verantwoordelijk voor het bedrijf.
Dit jaar nog mogen de medewerkers van Breman ook weer hun zegje doen om de langetermijnvisie van het bedrijf verder te ontwikkelen. De huidige visie is ook door medewerkers medebeslist, maar stamt nog uit 2017. De ontwikkeling van het nieuwe verhaal van Breman gebeurt dus wederom democratisch, en vanuit de gedachte dat Breman bijdraagt aan een beter woon- en werkklimaat voor de huidige en de volgende generaties.
In de praktijk
Wie er allemaal mee mogen beslissen? Alle managers, medewerkers en familieleden. En ten aanzien van de visie 2050 vooral de jongere generatie medewerkers, degenen die in 2050 nog niet met pensioen zijn. Zij schetsen samen een beeld van hoe de wereld er in 2050 volgens hen uit dient te zien. Hoe wonen en werken we dan in Nederland? Welke rol speelt Breman daarin – en welke verantwoordelijkheden aanvaardt iedere deelnemer aan het gesprek voor zichzelf?
Over dit soort vragen gaan de medewerkers in gesprek tijdens open bijeenkomsten. De uitkomsten worden in een gemeenschappelijke stemronde door een vertegenwoordiging van medewerkers en van aandeelhouders vastgelegd. De directie van Breman heeft er alle vertrouwen in dat de jongere generatie medewerkers perfect in staat is om de belangen van het bedrijf te behartigen. Als dat geen mooie toekomstvisie is!
