Medemenselijk Ondernemen verwijst naar een manier van ondernemen waarin het respect voor anderen centraal staat. Medemenselijkheid vraagt om oog voor andermens behoeften en belangen. Maar wat zijn die behoeften en belangen? Daar komen we eigenlijk alleen maar achter als we naar de ander luisteren - om er vervolgens rekening mee te houden. Dat strekt zich uit tot collega’s, clubgenoten, buren, maar ook anderen wiens lot men zich aantrekt. We kunnen geraakt worden door het leed dat kwetsbare mensen overkomt als gevolg van een natuurramp of een oorlog, om vervolgens te doneren aan humanitaire hulporganisaties. De medemenselijkheid kan zich ook uitdrukken in commitment aan bijvoorbeeld een gezond milieu. Medemenselijk Ondernemen gaat dan over het bevorderen van welzijn en de bloei van anderen in en door de onderneming. 

Verbinding

Werk biedt de kans te laten zien wat je kunt en wie je bent. Het stelt je in staat je te ontwikkelen, gesprekken te voeren met mensen die je anders vermoedelijk niet spreekt, of gezamenlijk een dienst of product maken en daarmee klanten, cliënten of burgers te bedienen.

Vraag het maar aan mensen die baanloos thuis zitten, die op een van de talloze datingsites op zoek zijn naar een relatie, of aan de ouderen die tijdens de eerste lockdown in 2020 verstoten waren van elke vorm van sociaal contact. Een bedrijf is een bijzonder sociaal verband.

Luisteren naar de ander

Een werkelijk commitment aan het welzijn van anderen veronderstelt dat we de ander kennen of tenminste willen leren kennen. In de praktijk betekent dit het luisteren naar de ander en horen wat hij of zij zegt. Niet zelden denken we te weten wat goed is voor anderen. Maar wie bepaalt waar de ander behoefte aan heeft en wie kan of moet daar dan aan bijdragen? In de bedrijfscontext vraagt Medemenselijk Ondernemen om een goed gesprek tussen werkgever en werknemers – zowel individueel als collectief in de vorm van de ondernemingsraad of een andere vertegenwoordiging van de medewerkers.

Meer dan mooie woorden

We spreken pas van Medemenselijk Ondernemen als een bedrijf haar toewijding aan de bloei en het welzijn van de ander in daden uitdrukt en daarover helder communiceert. Het is meer dan een wolk van mooie woorden en intenties, opgeschreven in missies, strategieën en beleidsstukken. Een onderneming die geen oog heeft voor de belangen en behoeften van haar medewerkers loopt een groter risico op verzuim – en mogelijk ook op verloop als de arbeidsmarkt daar ruimte voor biedt. 

Dat werknemers meer zijn dan instrumenten in het behalen van de bedrijfsdoeleinden blijkt wel uit de investeringen die bedrijven doen in opleiding, training, gezondheid, veiligheid, medezeggenschap en het welbevinden van medewerkers.

De druk op organisaties om bij te dragen aan maatschappelijke vraagstukken en ook het besef dat welvaart een bredere betekenis heeft dan alleen financiële waardecreatie groeit gestaag. Binnen organisaties gaat dat over sociale waarden, menselijk floreren en aandacht voor het welzijn van alle bij de organisatie betrokken stakeholders. Maar de vraag is: hoe ziet dat er dan uit? En hoe doe je dat in de praktijk van een bedrijf?

Prof. dr. Harry Hummels (Maastricht University) heeft hier de afgelopen jaren veel onderzoek naar gedaan. De kennis, inzichten, modellen en een flink aantal aansprekende praktijkcases voort brengen we via dit project ‘naar de praktijk’.

Door praktijkvoorbeelden te delen willen we managers en bestuurders, ondernemers en organisatie-adviseurs in alle disciplines van de bedrijfsvoering kennis laten maken met het gedachtegoed rondom Medemenselijk Ondernemen. Zo gaan we op weg naar meer organisaties die hun bedrijfsvoering baseren op een commitment aan het welzijn van stakeholders. 

Medemenselijk Ondernemen floreert als praktijk in Nederlandse bedrijven. Dit is de belangrijkste conclusie uit het rapport Agape – de mens als motor (2021) van de onderneming. Dit onderzoek onder directieleden en OR-vertegenwoordigers van 3473 ondernemingen in Nederland met meer dan honderd werknemers toont aan dat bedrijven een gemiddelde attentiescore hebben van 8 op een schaal van 1 tot 10. Dat geeft dus aan dat bedrijven gemiddeld gesproken toegewijd zijn aan het welzijn van hun werknemers. Aan het onderzoek namen 589 bedrijven deel. Zij vormen een goede afspiegeling van alle for-profit bedrijven in Nederland.

Lees meer...